ویژگی ۳۹۲ طرح پول ساز صنعتی

فرصت‌‌‌های تولید ثروت از صنعت مشخص شدند. وزارت صنعت، معدن و تجارت در سندی با ارائه 392 طرح مختلف در پنج‌ بخش صنعت، معدن، تجارت، انرژی و زیرساخت، نیاز 2400‌ هزار میلیارد تومانی این بخش‌‌‌ها به پول را در آخرین فصل سال اعلام کرد. این سند که سمت و سوی سرمایه‌گذاری در بخش تولید را مشخص می‌کند، فرصت‌‌‌های سرمایه‌گذاری بزرگی را برای توسعه صنایع مس، فولاد، پتروشیمی، لوازم‌خانگی، خودرو، نساجی، غذا و ماشین‌‌‌سازی به فعالان اقتصادی پیشنهاد کرده است.

بیشترین پروژه‌‌‌ها و طرح‌‌‌های قابل سرمایه‌گذاری در استان‌‌‌های کرمان، خوزستان، یزد، آذربایجان‌شرقی، هرمزگان و بوشهر قرار دارند. از آنجا که این فرصت‌‌‌ها در سه دسته مختلف، اعم از پروژه پیشنهادی، توسعه پروژه فعال یا پروژه راکد قرار دارند، سرمایه‌گذاری در آنها به منزله رشد درآمد کشور و جهش تولید به صورت همزمان است.

فرصت‌‌‌های تولید ثروت از صنعت مشخص شدند

 وزارت صنعت، معدن و تجارت در سندی با ارائه 392 طرح مختلف در پنج‌ بخش صنعت، معدن، تجارت، انرژی و زیرساخت، نیاز 2400‌ هزار میلیارد تومانی این بخش‌‌‌ها به پول را در آخرین فصل سال اعلام کرد. این سند که سمت و سوی سرمایه‌گذاری در بخش تولید را مشخص می‌کند، فرصت‌‌‌های سرمایه‌گذاری بزرگی را برای توسعه صنایع مس، فولاد، پتروشیمی، لوازم‌خانگی، خودرو، نساجی، غذا و ماشین‌‌‌سازی به فعالان اقتصادی پیشنهاد کرده است.

بیشترین پروژه‌‌‌ها و طرح‌‌‌های قابل سرمایه‌گذاری در استان‌‌‌های کرمان، خوزستان، یزد، آذربایجان‌شرقی، هرمزگان و بوشهر قرار دارند. از آنجا که این فرصت‌‌‌ها در سه دسته مختلف، اعم از پروژه پیشنهادی، توسعه پروژه فعال یا پروژه راکد قرار دارند، سرمایه‌گذاری در آنها به منزله رشد درآمد کشور و جهش تولید به صورت همزمان است.

شواهد موجود نشان می‌دهد، با تزریق 2415 هزار میلیارد تومان سرمایه به 392 طرح موجود می‎توان حدود نیم‌ میلیون شغل صنعتی مستقیم ایجاد کرد. این طرح‌‌‌ها در حالی چنین سطح اشتغال‌زایی زیادی خواهند داشت که زنجیره ارزش را در کشور گسترش می‌دهند، پتانسیل تولید مواد خام و محصولات و فلزات اساسی در کشور را بالا می‌برند و زمینه توسعه صنعتی را در ایران فراهم می‌کنند.

در عین حال، سرمایه‌گذاران قادر خواهند بود از محل تزریق پول به این پروژه‌‌‌ها سود بسیاری کسب کنند و درآمد زیادی به دست آورند. بررسی ترکیب پروژه‌‌‌های بزرگ صنعتی نشان می‌دهد، وزن عمده این پروژه‌‌‌ها به حوزه معدن و صنایع‌ معدنی اختصاص دارد و 113 طرح یا حدود 29 درصد از کل پیشنهادهای سرمایه‌گذاری وزارت صمت در حوزه صنایع معدنی و بخش معدن قرار دارند.

از آن سو بیش از 22 درصد طرح‌‌‌های سرمایه‌گذاری که 87 مورد هستند، در جرگه صنایع وابسته به بخش نفت، گاز، پتروشیمی یا تولید محصولات شیمیایی قرار دارند. ترکیب این دو بخش نشان می‌دهد، 51 درصد کل این طرح‌‌‌ها در بخش تولید مواد و فلزات اساسی قرار دارند؛ وضعیتی که جهت‌‌‌گیری کشور در آینده و مسیر اصلی کسب ثروت در صنعت را به‌خوبی نشان می‌دهد.

بیش از 200 فرصت سرمایه‌گذاری در این دو بخش در حالی از سوی وزارت صمت به فعالان اقتصادی پیشنهاد شده که در سایر بخش‌‌‌ها نیز مسیرهای خوبی برای تزریق پول به صنعت و کسب سود از سرمایه‌گذاری پیشنهاد شده است. به‌عنوان نمونه، صنایع ماشین‌‌‌سازی و تجهیزات با 62 پروژه جزو بخش‌‌‌هایی است که حدود 16 درصد طرح‌‌‌های سرمایه‌گذاری در آن نهفته است و فرصت خوبی برای تولید و فروش پیش‌روی فعالان اقتصادی گشوده است.

صنایع غیرفلزی اعم از بخش‌‌‌های غذا، نساجی و سلولزی هم با 50 طرح حدود 12 درصد طرح‌‌‌های سرمایه‌گذاری را به خود اختصاص داده‌اند. از آنجا که بنگاه‌‌‌های این سه‌بخش عمدتا دو رویکرد صادراتی و فروش داخلی را با هم پیش می‌‌‌برند، سرمایه‌گذاران با خیالی آسوده‌‌‌تر اقدام به ورود به این بخش‌‌‌ها می‌کنند. جدا از این موارد، حدود 5/ 4 درصد یا 18 طرح هم در بخش صنایع برق و الکترونیک هستند.

وزارت صمت در حالی مختصات سرمایه‌گذاری صنعتی و اشتغال‌زایی ناشی از تکمیل این پروژه‌‌‌ها و ایده‌‌‌ها را اعلام کرده که به نظر می‌رسد برای هر شغل صنعتی در کشور به 5 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری نیاز است؛ عددی که به نظر می‌رسد در نتیجه تورم افسارگسیخته اقتصاد ایران در فاصله 1391 تا 1400 رشد چشمگیری را تجربه کرده و فشار زیادی به بخش صنعت وارد کرده است.

احداث ابرپروژه‌‌‌ها در استان‌‌‌های محروم

در نقشه ملی صنایع سرمایه‌‌‌ پذیر، 10 طرح بزرگ وجود دارد که عمده آنها برای استان‌‌‌های محروم و مناطق کمتر توسعه‌‌‌یافته کشور طراحی شده‌‌‌اند. سیستان و بلوچستان و ایلام کانون این طرح‌‌‌های بزرگ هستند.

این 10 طرح با جذب حدود 575‌ هزار میلیارد تومان سرمایه برای بیش از 26 هزار نفر شغل ایجاد می‌کنند.

یکی از طرح‌‌‌ها، انتقال آب از خلیج‌فارس به استان‌‌‌های مرکزی ایران است که به 125‌هزار میلیارد تومان پول برای تکمیل نیاز دارد. این طرح که برای 10 هزار نفر به صورت مستقیم شغل ایجاد خواهد کرد، تنها 10 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.

طرح‌‌‌های استان سیستان و بلوچستان هم جالب توجه‌‌‌اند. طرح تاسیس مجتمع فولاد چابهار که به 102 هزار میلیارد تومان سرمایه نیاز دارد، ظرفیت تولید 10 میلیون تن فولاد را در این منطقه از کشور ایجاد کرده و به طور مستقیم برای 4 هزار نفر اشتغال‌زایی می‌کند. این مجتمع در صورت تاسیس به یکی از بزرگ‌ترین واحدهای تولید فولاد درکشور تبدیل خواهد شد.

دیگر طرح مهم استان سیستان و بلوچستان، طرح احداث شرکت پتروپالایش مکران است که برای راه‌‌‌اندازی و تکمیل نیازمند تزریق 55 هزار میلیارد تومان پول است. با تزریق این میزان سرمایه، طرح 87 هزار میلیارد تومانی هلدینگ باختر برای تاسیس واحد پتروشیمی در بندر جاسک تکمیل و فضا برای اشتغال 2500 نفر فراهم خواهد شد.

در طرح دیگری که بیش از 28 هزار میلیارد تومان باید برای آن جذب سرمایه شود، مجموعه گل‌‌‌گهر درصدد است در قالب طرح توسعه خود با اشتغال‌زایی بیش از 5 هزار نفر، اسکله، راه‌آهن و زیرساخت‌‌‌های برق و گاز در منطقه چابهار فراهم کند.

در ایلام نیز سه طرح کلید زده شده که حجم زیادی سرمایه را جذب خواهد کرد. دو طرح اول مربوط به پروژه NGL3000 دهلران و پتروشیمی دهلران است که برای نهایی شدن و رسیدن به خط تولید، به 38‌ هزار میلیارد تومان سرمایه نیاز دارد و در نتیجه احداث آنها، در مجموع برای 1500 نفر شغل به صورت مستقیم ایجاد خواهد شد.

با احداث این دو طرح، کشور در زمینه تولید اتان، متان، LPG، گوگرد، بنزین، پیرولیز، اتیلن، نفت‌کوره، پروپیلن و میعانات گازی وضعیت بهتری پیدا خواهد کرد. در عین حال طرح پتروشیمی سامان زاگرس در مهران هم، با جذب 50 هزار میلیارد تومان امکان ایجاد 800 شغل مستقیم را فراهم خواهد کرد. هر سه پروژه فعال هستند و نیاز به سرمایه‌ دارند.

در استان کرمان هم تاسیس یک واحد پتروشیمی که به سرمایه‌گذاری 49‌ هزار میلیارد تومانی نیاز دارد، ضمن اینکه برای 725 نفر شغل مستقیم ایجاد می‌کند، ظرفیت تولید کشور را در بخش‌های پتروشیمی و پلی‌پروپیلن، پلی‌اتیلن و EPDM تا سطح 650 هزار تن در سال افزایش خواهد داد.

از دیگر پروژه‌‌‌های بزرگ این سند که نیازمند تزریق سرمایه است، طرح سروش انرژی پایدار در استان هرمزگان است که به تزریق 42 هزار میلیارد تومان نیاز دارد. این طرح در صورت اجرا در محصولاتی نظیر متانول، پروپیلن، اتلین، پلی‌پروپیلن، پلی‌اتیلن و EPDM تولید کشور را به میزان 5/ 3 میلیون تن افزایش خواهد داد، ضمن اینکه 1540 نفر نیز مستقیما در این بخش فعال خواهند شد.

جزئیات استانی پروژه‌‌‌‌‌‌های صمت

از مجموع 392 پروژه اعلام‌شده از سوی وزارت صمت برای سرمایه‌گذاری، 206 پروژه در  31 استان مختلف کشور قرار دارند. 175 طرح و پروژه نیز در قالب عنوان قابل پیشنهاد طبق آمایش سرزمین جای گرفته‌‌‌اند که احتمالا به معنی قرارگرفتن طرح در هر نقطه از کشور است که امکانات آن با طرح آمایش سرزمینی همسو باشد. در این بین 11طرح نیز در بخش سایر کشورها قرار گرفته‌اند. به این ترتیب تکلیف 5/ 52 درصد از طرح‌‌‌ها که در 31 استان مختلف کشور پراکنده‌‌‌اند، مشخص شده است. از این تعداد، کرمان با 32 طرح و پروژه در این سند بالاترین سهم را برای جذب سرمایه به خود اختصاص داده است.

عمده طرح‌‌‌های این استان مربوط به بخش معدن و صنایع معدنی هستند. خوزستان، استان بعدی است که با 17 طرح در رده بعدی استان‌‌‌های جذاب برای سرمایه‌گذاری قرار دارد. عمده طرح‌‌‌های پیشنهادشده در این استان به بخش نفت، گاز و پتروشیمی و صنایع شیمیایی مربوط هستند.

یزد هم با 16 پروژه که عمدتا در بخش فولاد و فلزات غیرآهنی هستند، استان دیگری است که به‌شدت برای سرمایه‌گذاری جاذبه دارد. آذربایجان‌شرقی هم به عنوان یکی از قطب‌‌‌های توسعه صنعتی در کشور در دامنه متنوعی از صنایع و رشته‌‌‌فعالیت‌‌‌ها، از صنعت غذا و تولید شیشه تا صنایع مس و… فعالیت دارد، 13 فرصت ثروت‌‌‌ساز را به سرمایه‌گذاران پیشنهاد کرده است.

دو استان ساحلی هرمزگان و بوشهر هم به ترتیب با 12 و 11 فرصت از دیگر استان‌‌‌های مهم کشور برای سرمایه‌گذاری در بخش تولید هستند. عمده فرصت‌‌‌های موجود در دو استان یادشده در حوزه صنایع شیمیایی و پتروشیمی یا بخش‌‌‌های زیرساختی و نیز تولید کشتی و… است. هرچه در این استان‌‌‌ها طرح و پروژه برای جذب سرمایه بسیار است، در 6 استان قم، کهگیلویه و بویراحمد، گیلان، گلستان، همدان و قزوین فرصت‌‌‌های اندکی برای سرمایه‌گذاری در صنعت معرفی شده است.

بررسی «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد، بیش از 2150‌ هزار میلیارد تومان از این پروژه‌‌‌ها به بیش از 200 طرحی مربوط است که در 31 استان مختلف کشور پراکنده شده و در قالب طرح‌‌‌های توسعه‌‌‌ای یا احیای واحد و احداث بنگاه قرار است به بخش صنعت تزریق شود. طرح یا ایده پیشنهادی، پروژه راکد و پروژه فعال سه عنوانی است که در این بخش به آنها اشاره شده است. جدا از سطح استانی، در سطح آمایش سرزمینی 175 پروژه احصا و معرفی شده که مکانی ندارند و 44 درصد کل فرصت‌‌‌های سرمایه‌گذاری را تشکیل می‌دهند.

نکته جالب درباره این پروژه‌‌‌ها این است که یا در حد ایده و طرح هستند یا به‌تازگی فعال شده‌‌‌اند؛ اما در هر دو صورت، هیچ‌گونه سرمایه‌گذاری برای آنها صورت نگرفته است. این طرح‌‌‌ها که مجموعا به بیش از 92 هزار میلیارد تومان سرمایه نیاز دارند، به لحاظ تعداد پروژه عمدتا در سه بخش ماشین‌‌‌سازی، صنایع شیمیایی و پتروشیمی و صنایع غیرفلزی پراکنده شده‌‌‌اند. مابقی پروژه‌‌‌ها که بیش از 150‌هزار میلیارد تومان ارزش دارند، در سایر مناطق و سایر کشورها باید افتتاح شوند.

از دیگر نکات جالب درباره این گزارش، تعداد چهار پروژه است که در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور حول محور مسائل زیرساختی و انرژی به سرمایه‌گذاران پیشنهاد داده شده‌اند.

فهرست ۳۹۲ طرح سرمایه گذاری در بخش های صنعت، معدن و تجارت در لینک زیر قابل دانلود است.

دانلود جدول+فرصت+های+سرمایه+گذاری (1)